نام اثر: گره استراتژی
The Crux: How Leaders Become Strategists
نویسنده: ریچارد روملت
برگردان به پارسی: علیرضا خاکساران
ناشر: آریانا قلم
سال نشر به زبان اصلی: 2022
سال نشر به پارسی: 1403
قیمت فعلی در بازار: 480هزار تومان
تعداد صفحات: 428
فضای مجازی: قابلیت خرید اینترنتی دارد
موضوع: مدیریت و اقتصاد، استراتژی تجاری، کسب‌وکار
مدت زمان پیشنهادی برای مطالعه: پنج روز
«درست مانند سنگ‌نوردان، هر فرد، شرکت یا سازمانی در مسیر پیشرفتش، هم با فرصت‌ها و هم با موانع مواجه است. البته که همۀ ما به انگیزه، بلندپروازی و توانمندی نیاز داریم، ولی این‌ها به‌خودی‌خود کافی نیستند. برای حل‌وفصل چالش‌ها، برگ برنده‌تان تشخیص محل گره است؛ یعنی جایی که در آن، طراحی، کشف یا یافتن مسیری برای گذر از مسئله‌تان، بیشترین دستاورد را به همراه دارد.»
دربارة نویسنده
ریچارد روملت دهم ماه نوامبر سال 1942 در ایالات متحدة آمریکا به دنیا آمد. خانوادة او از طبقة متوسط شهری بودند. هم‌زمان با سپری‌شدن دوران نوجوانی و جوانی، با جامعه و اقتصاد فوق‌رقابتی آمریکا آشنا شد و به همین دلیل، به این موضوع که چرا تجارت‌ها شکست می‌خورند یا پیروز می‌شوند، علاقه‌مند شد.
ریچارد در سال 1963 با مدرک کارشناسی مهندسی الکترونیک از دانشگاه برکلی فارغ‌التحصیل شد و به‌عنوان مهندس طراح سیستم، در یکی از شرکت‌های معتبر مهندسی استخدام شد، اما در سال 1965، از این شغل بیرون آمد و دوباره به دانشگاه رفت و توانست دکتری خود را در رشتة تجارت، از دانشگاه هاروارد دریافت کند.
روملت از بنیان‌گذاران «انجمن مدیریت استراتژیک» است و در سال‌های 1995 تا 1998، مدیریت آن را نیز بر عهده داشت. او دربارة تحلیل بازار و تجارت، کتاب‌های متعددی نوشته است که هرکدام از آن‌ها، موفقیت‌های زیادی کسب کرده‌اند. کارشناسان و فعالان بازار همیشه او را تحسین کرده‌اند.
ضرورت مطالعة کتاب
ما در زمانه‌ای زندگی می‌کنیم که اقتصاد آن از هر زمان دیگری بین‌المللی‌تر و در نتیجه، رقابتی‌تر است. کشورهای عضو اتحادیة اروپا، بریتانیا، ژاپن و ایالات متحده، بخش سنتی و بزرگی از اقتصاد جهانی را تشکیل می‌دهند. از سوی دیگر، هر روز شاهد رشد و شکوفایی اقتصاد جدیدی در عرصة بین‌المللی هستیم. چین هر روز تحفه‌ای تازه برای جهانیان دارد و هند هر روز شکوفاتر از قبل است، کشورهای آمریکای لاتین روبه‌توسعه هستند و شرق آسیا هر روز قدرت اقتصادی بیشتری پیدا می‌کند.
تمام این توسعه و قدرت اقتصادی، حاصل ماندگاری و سهم بیشتر از بازار است. ازاین‌رو، تمام شرکت‌ها برای ماندگاری و رقابت بیشتر، باید تلاش فراوان کنند؛ چراکه به‌دنبال این رقابت جهانی، در بخش داخلی اقتصاد نیز شاهد رقابت روزافزون هستیم. حال باید به این پرسش پاسخ دهیم: این تلاش‌ها باید بر چه پایه‌ای باشند؟ آیا نفس تلاش برای بقا در بازار و توسعه کافی است یا اینکه این تلاش‌ها باید سمت‌وسو و برنامه‌ای مشخص داشته باشند؟
به نظر می‌آید پاسخ هر دو پرسش روشن است و می‌توان به هر دو آن‌ها جواب مشترکی داد و آن اینکه قطعاً، تلاش باید در جهت هدف مشخصی باشد و به برنامه و نقشة راهی نیاز داریم، اما خود این برنامه و نقشة راه، به دیدگاه درست و استراتژی بنیادی کارا نیاز دارد. حال که نیاز مبرم به ایده و استراتژی روشن شد، باید پرسید این ایده و استراتژی از کجا می‌آید. پاسخ باز هم روشن است: مدیران یک مجموعه آن را طراحی می‌کنند.
با توجه به آنچه شرح داده شد، می‌توان ضرورت آگاهی از برنامه‌ریزی راهبردی را دریافت. هرکس که در جایگاه راهبری مجموعه‌ای است یا فکر می‌کند روزی در چنین جایگاهی قرار می‌گیرد، باید با این موضوع آشنا باشد و برای گام‌نهادن در این مسیر، چه چیزی بهتر از مطالعة کتابی که یکی از مهم‌ترین استادان جهانی این حوزه نوشته است.
خلاصة کتاب
روملت در این کتاب، ابتدا به دورانی اشاره می‌کند که در فرانسه زندگی می‌کرد و با بیان داستان صخره‌نوردهای مشهور فرانسه، سخن از ضرورت توجه به گره استراتژیک را آغاز می‌کند. او در ادامه، مفهومی اساسی به نام گره چالش را مطرح می‌کند و آن را محور اصلی بحث قرار می‌دهد.
گره چالش همان بخشی از کلاف درهم‌پیچیدة مسائل است که هم اهمیت زیادی دارد و هم قابل رسیدگی است؛ یعنی اگرچه ممکن است بسیار پیچیده و سخت به نظر آید، امکان حلش وجود دارد. گره یکی از بخش‌های مهم ترکیب مسئله و فرصت است که اگر منابع و تلاش‌هایمان را بر آن متمرکز کنیم، تقریباً می‌توان مطمئن بود امکان غلبه بر آن وجود دارد.
روملت از ضرورت استراتژیست‌شدن رهبران صحبت می‌کند و در گام بعدی، می‌گوید که لازمۀ استراتژیست‌شدن این است که افراد توانایی تشخیص گره مسئله را داشته باشند. رهبران زمانی به استراتژیست‌های کارآمدی تبدیل می‌شوند که به‌جای تمرکز صرف بر اهداف، روی چالش‌ها نیز متمرکز شوند و بتوانند گره چالش پیش‌روی کسبوکارشان را تشخیص بدهند؛ چالشی که هم بتوان بر آن غلبه کرد و هم بیشترین میزان پیشرفت را ایجاد کند.
او می‌گوید: «استراتژی گونه‌ای از حل مسئله است و اگر مسئله‌ای را نفهمیده باشید، نمی‌توانید حلش کنید. مدیر موفق به‌عنوان استراتژیست در تشخیص چالش، به‌دنبال این است که بفهمد چرا برخی چالش‌ها برجسته شده‌اند، چه عواملی در کارند و چرا چالشی خاص، دشوار به نظر می‌رسد.»
نویسنده در ادامة کتاب، ایده استراتژی مبتنی‌بر چالش و گره را بیشتر شرح‌وبسط می‌دهد و روش‌های تشخیص چالش، راه‌های غلبه بر گره چالش و عواملی را که منشأ «برتری» یا مزیت‌اند بیان می‌کند. مسائلی را که هنگام تلاش برای نوآوری پیش می‌آیند و تفاوت استراتژی و مدیریت را به‌خوبی توضیح می‌دهد و راهکارهای عملی پیش روی خواننده قرار می‌دهد. ریچارد رومِلت با ارائۀ مفاهیم تازه یا کمترشنیده‌شده و با ارائۀ داستان‌هایی از تجربه‌های واقعی کسب‌وکارهای شناخته‌شده، افق جدیدی از نحوۀ اجرای استراتژی به رویمان باز می‌کند.
آنچه شرح دادیم، خلاصه‌ای کوتاه از کتابی بسیار باارزش بود که در آن، سعی شده است مهم‌ترین مسائل تصمیم‌گیری استراتژیک مدنظر قرار گیرد. امیدوارم این خلاصه بتواند مخاطبان را به‌سمت مطالعة متن کامل کتاب سوق دهد و در راه‌پرپیچ‌وخم توسعه و پیشرفت، نقش خود را ایفا کند.
