
دبیر انجمن علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران:
ساختار رگولاتوری سلامت ما برای استقبال از فناوریهای نوین تربیت نشده است
دبیر انجمن علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران با بیان این که ساختار رگولاتوری سلامت ما برای استقبال از فناوریهای نوین تربیت نشده است بر به لزوم کاربرد هوش مصنوعی و فناوریهای نوین برای گذار از پزشکی درمانی به سمت پزشکی پیشگیری تاکید کرد.
به گزارش مدرن مد، غلامرضا حمزهلو که در نشست تخصصی «آینده نظام سلامت و جایگاه تشخیص پزشکیIVD در آن» در کنگره ایران بایو سخن میگفت، با عنوان کردن این که ما در حال گذار از پزشکی مبتنی بر درمان که یک پزشکی واکنشی است، به سمت پزشکی مبتنی بر پیشگیری هستیم، گفت: «فناوریهای نوینی که امروزه مطرح میشوند هم همه بر این تاکید دارند که طب پیشگیری را با تشخیص زودهنگام ارائه کنند. چرا که این تشخیصهای زودهنگام کمک میکند که هم به لحاظ مالی، هم بهرهوری و هم اثربخشی توانمندتر شویم.»
او افزود:«در میان اینها از فناوریهایی مانند ژنومیکس، پروتئومیکس، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نام برده میشود که ترکیب آنها با یکدیگر همراه با دادههای آزمایشگاهی در حال متحول کردن علوم آزمایشگاهی است.»
او ادامه داد:«این که قسمتی از یک ژن را بتوانید به شکل مناسب توالی یابی کنید و از طرف دیگر پروتئینهای که در بسیاری از بیماریها ممکن است به شکل اختصاصی به وجود بیاید را شناسی کنید، همراه با هوش مصنوعی میتواند کارهای منحصر به فردی را ممکن کند که در تشخیص بسیاری از بیماریها مخصوصاً سرطانها بسیار کمک کننده است.»
حمزهلو به ریزفناوریهای (میکرو تکنولوژیهایی) که آزمایشگاهها را از حوزه یک فضای مشخص خارج میکنند اشاره کرده و بیان کرد:« این ریزفناوریها در همه جا قابل دسترس خواهند بود. افزون بر این که بحث آزمایشهای POCT (آزمایشهایی که نمونههای بیماران را خارج از آزمایشگاه کلینیکال و در نزدیکی محل نگهداری بیمار تحلیل میکند)، پزشکی از راه دور و اپلیکیشنها خدمات سلامت کمک میکنند تا این خدمات موثرتر و دقیقتر باشد و این روند در بسیاری از فرایندهای آزمایشگاهی تاثیر خواهد گذاشت.»
۹۴ درصد دادههای پرونده بیماران دادههای آزمایشگاهی است
او با اشاره به این که در حال حاضر حدود ۹۴ درصد دادههای موجود در پروندههای بیماران دادههای آزمایشگاهی است، ادامه داد:« همچنین تقریبا ۴۰ درصد از راهنماهای بالینی که در نظام سلامت مورد استفاده قرار میگیرد، مربوط به آزمایشگاه است. از سوی دیگر سالانه حدود ۵۰۰ میلیون آزمایش تنها در کشور خودمان انجام میدهیم. تمام اینها یعنی ما با اقیانوسی از دادهها مواجه هستیم و هوش مصنوعی مانند فانوسی است که در این دریای دادهها کمک میکند تا در جهت درست حرکت کنید.»
دبیر انجمن علوم آزمایشگاهی تشخیص طبی ایران در مورد دلیل مقاومت آزمایشگاه در مقابل تغییرات گفت: «ساختار آزمایشگاههای ما مانند ساختار نظام سلامت ما جزئی از یک کل است. در ساختار آزمایشگاهها اتفاقی نیافتاده است چون در آن کل هنوز این تحولات رخ نداده است.»
او افزود:«اما به طور کلی تغییرات فناوری که در دو تا سه دهه گذشته در حوزه آزمایشگاهی در دنیا رخ داده است به کشور ما هم آمده است و به نوعی در آزمایشگاههای ما هم استفاده میشود. ولی این که انتظار داشته باشید این تغییرات در قالب یک آزمایشگاه بزرگ رباتیک باشد، نه این اتفاق نیافتاده است.»
حمزهلو تاکید کرد:«بله این فناوریها میتوانند هزینهها را کاهش و بهرهوری را بسیار افزایش بدهند ولی در کشور ما مقاومتهایی به دلایل مختلف وجود دارد یکی از علتهای مهم آن، این است که ساختار رگولاتوری ما برای این موضوع تربیت نشده است.»
او ادامه داد:« اگر بخواهیم ساختار نظام آزمایشگاهی کشور را به سمت آنچه در کشورهای توسعه یافته شکل گرفته است ببریم نیازمند تغییر قوانین و شکل نظام سلامت هستیم و این اتفاق هنوز رخ نداده است. مثلاً یکی از کارهایی که باید در این زمینه انجام شود همان شکلگیری نظام ارجاع است که هنوز انجام نشده است.»