تشخیص سندرم خستگی مزمن با توسعه آزمایش توسط هوشمصنوعی
به گزارش واحد روابطعمومی دانشگاه آنگلیای شرقی (University of East Anglia)، پژوهشگران این دانشگاه با همکاری شرکت آکسفورد بایوداینامیک برای تشخیص سندرم خستگی مزمن (ME/CFS) موفق به طراحی یک آزمایش خون با دقت بالا شدند؛ بیماری ناتوانکنندهای که میلیونها نفر در سراسر جهان، از جمله بیش از ۴۰۰ هزار نفر در بریتانیا، از آن رنج میبرند.
به گزارش مدرن مد به نقل از University of East Anglia، این آزمایش که با دقت ۹۶ درصدی قادر به شناسایی بیماران است، امید تازهای برای افرادی به همراه دارد که سالها با تشخیص نادرست یا تأخیر در شناسایی بیماری مواجه بودهاند.
به گفته پژوهشگران، این پیشرفت میتواند زمینهساز توسعه آزمایشی مشابه برای تشخیص کووید طولانیمدت (Long Covid) نیز باشد.
پژوهشی برای رفع ابهام در بیماریای ناشناخته
پروفسور دمیتری پشژتسکی (Dmitry Pshezhetskiy)، سرپرست این مطالعه از دانشکده پزشکی نورویچ در دانشگاه آنگلیای شرقی، گفت: «سندرم خستگی مزمن یک بیماری جدی و ناتوانکننده است که با خستگی مفرط و طولانیمدت همراه است و با استراحت بهبود نمییابد. نبود آزمایش قطعی باعث شده بسیاری از بیماران سالها تشخیص درستی دریافت نکنند یا بیماری آنها نادیده گرفته شود.»
او افزود: «ما تلاش کردیم آزمایشی ساده و دقیق برای تشخیص این بیماری طراحی کنیم و موفق شدیم. این دستاورد میتواند منجر به تشخیص زودهنگامتر و درمان مؤثرتر بیماران شود.»
پروفسور پشژتسکی توضیح داد: «سندرم پساکرونا یا همان کووید طولانی، نمونهای از ME/CFS است که با ویروس کرونا ایجاد میشود. بنابراین، این تحقیق میتواند پایهگذار آزمایش خونی مشابه برای تشخیص دقیق کووید طولانی باشد.»
فناوری سهبعدی برای خوانش ساختار ژنتیکی
تیم تحقیقاتی در این مطالعه از فناوری پیشرفته EpiSwitch® 3D Genomics متعلق به شرکت آکسفورد بایوداینامیک (Oxford BioDynamics) استفاده کرد تا نحوه تاخوردگی DNA را در نمونه خون ۴۷ بیمار مبتلا به ME/CFS و ۶۱ فرد سالم بررسی کند.
در این روش، پژوهشگران بهجای مطالعه توالی خطی DNA، ساختار سهبعدی و تغییرات اپیژنتیکی را تحلیل کردند، عواملی که برخلاف ژنهای ثابت، در طول زندگی انسان تغییر میکنند. همین ویژگی باعث دستیابی به سطح بالای دقت در نتایج شد.
به گفته الکساندر آکولیتچف، مدیر علمی شرکت آکسفورد بایوداینامیک (Oxford BioDynamics): «پلتفرم اپیسوئیچ پیشتر نیز در شناسایی نشانگرهای خونی بیماریهای پیچیدهای مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS)، آرتریت روماتوئید و برخی سرطانها موفق بوده است. اکنون این فناوری توانسته برای نخستینبار ابزاری دقیق برای تشخیص ME/CFS ارائه دهد.»
الگوی منحصربهفرد در بیماران خستگی مزمن
نتایج نشان داد الگوی ویژهای از تاخوردگیهای DNA در بیماران ME/CFS وجود دارد که در افراد سالم دیده نمیشود.
این بررسی، ضمن تأیید یافتههای مطالعه بزرگ DecodeME، صدها تغییر جدید ژنومی را نیز شناسایی کرد که میتواند درک عمیقتری از این بیماری فراهم کند.
دقت این آزمایش با حساسیت ۹۲ درصدی (در شناسایی بیماران واقعی) و ویژگی ۹۸ درصدی (موارد غیرواقعی) توصیف شده است؛ رقمی که آن را در رده دقیقترین آزمایشهای خون موجود قرار میدهد.
گامی بهسوی تشخیص و درمان شخصیسازیشده
پروفسور پشژتسکی درباره اهمیت نتایج این پژوهش گفت: «برای نخستینبار، آزمایشی ساده و قابلاعتماد در اختیار داریم که میتواند ME/CFS را بهصورت قطعی تشخیص دهد. این پیشرفت میتواند نحوه تشخیص و مدیریت این بیماری پیچیده را متحول کند.»
او افزود: «شناسایی مسیرهای زیستی و التهابی مرتبط با بیماری، راه را برای درمانهای هدفمند و شخصیسازیشده باز میکند. ما امیدواریم آزمایش EpiSwitch® CFS به ابزاری حیاتی در کلینیکها تبدیل شود و به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.»
پژوهش مشترک دانشگاهها و مراکز درمانی بریتانیا
این مطالعه با همکاری دانشگاه آنگلیای شرقی، شرکت آکسفورد بایوداینامیک (Oxford BioDynamics)، دانشکده بهداشت و پزشکی گرمسیری لندن و مرکز بیمارستانی سلطنتی کورنوال (Royal Cornwall Hospitals NHS Trust) انجام شده است.
نتایج کامل پژوهش در مجله علمی دانشگاه آنگلیای شرقی منتشر شده است.
