چهل‌ونهمین نمایشگاه «عرب هلث»[1] 29 ژانویه تا 1 فوریه 2024، برابر با 9 تا 12 بهمن 1402 در دبی برگزار شد. پاویون ایران با حضور ده شرکت، پس از پنج سال در این نمایشگاه برپا شد.
نمایشگاه تجهیزات پزشکی دبی با نام نمایشگاه عرب‌هلث، بزرگ‌ترین نمایشگاه و کنگره در خاورمیانه و دومین نمایشگاه بزرگ پزشکی در جهان است که از سال از 1975 توسط یکی از برندهای زیرمجموعة شرکت بریتانیایی «اینفورما» (اینفورما مارکتس) و با حمایت وزارت بهداشت و پیشگیری امارات متحدة عربی و دولت دبی برگزار می‌شود، اما به‌دلیل تحریم‌ها، شرکتهای ایرانی از سال 2019 امکان حضور در این نمایشگاه را نداشتند.
البته فعالیت‌های این رویداد فقط به برگزاری نمایشگاه محدود نمی‌شود و کنفرانس‌ها، سمینارها، و کارگاه‌های علمی و آموزشی متعدد از برنامه‌های حاشیه‌ای این نمایشگاه است که برای متخصصان علوم پزشکی، فعالان اقتصادی حوزة تجهیزات پزشکی، مدیران کسب‌وکارهای مربوطه، و محققان و پژوهشگران برگزار می‌شود.
این نمایشگاه 29 ژانویه با حضور شیخ مکتوم‌بن محمد‌بن راشد آل‌مکتوم، معاون اول حاکم دبی، معاون نخست‌وزیر، و وزیر دارایی امارات گشایش یافت. در این نمایشگاه، که در دبی ورلد ترید سنتر برگزار شد، ۳۴۰۰ ارائه‌دهنده در بیش از ۴۰ غرفة بین‌المللی و از ۱۸۰ کشور مختلف شرکت کردند. همچنین 30 پاویون از کشورهای مختلف برپا شد.
شیخ مکتوم دربارة این نمایشگاه گفت: «با گردهم‌آوردن بهترین کارشناسان و مؤسسه‌های درمانی در جهان و ایجاد محیطی برای پیشرفت و نوآوری در این صنعت، دبی به محکم‌کردن جایگاه خود به‌عنوان مقصد برتر درمانی ادامه می‌دهد.»
نمایشگاه عرب‌هلث ۲۰۲۴، نُه بخش محصولات دارد که شامل تجهیزات و دستگاه‌های پزشکی، کالاهای یک‌بارمصرف و مصرفی، ارتوپدی و فیزیوتراپی، تصویربرداری و تشخیص، خدمات درمانی عمومی، راهکارها و سیستم‌های فناوری اطلاعات، دارایی‌ها و زیرساخت درمانی، مراقبت و جلوگیری می‌شود.
یکی از تفاوت‌های این دورة نمایشگاه عرب‌هلث با دوره‌های پیشین این بود که برخلاف 48 دورة پیشین، که بازدید از این نمایشگاه رایگان بود، دیدار از این دورة نمایشگاه منوط به پرداخت هزینه بود. «اینفورما مارکتس» شرکت برگزارکنندة این نمایشگاه، هدف از این کار را حصول اطمینان از این موضوع عنوان کرد که تمام بازدیدکنندگان با هدف مشخص در این نمایشگاه حضور یابند و تضمین شود که همه به‌خوبی از فرصت‌های تجاری و آموزشی بهره می‌برند.
کسانی که پیش از 4 ژانویه برای بازدید از این نمایشگاه ثبت‌نام کرده بودند، توانستند به‌طور رایگان از این نمایشگاه بازدید کنند. بازدیدکنندگانی که از تاریخ ۴ تا ۲۸ ژانویه بلیت گرفتند، صد درهم، و کسانی که از ۲۹ ژانویه تا ۱ فوریه بلیت تهیه کردند، دویست درهم هزینه پرداخت کردند. برآورد می‌شود بیش از 110 هزار نفر از 73 کشور از این نمایشگاه دیدن کرده‌اند.
حضور ده شرکت دانش‌بنیان ایرانی در عرب‌هلث
پاویون ملی ایران در نمایشگاه عرب‌هلث ۲۰۲۴، با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی و مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری ریاست جمهوری تشکیل شد. شرکتهای مهندسی پزشکی نوین (نوین مد)، فراوردة بافت ایرانیان، آرمان تجهیز مدیسا (آرامد)، تولیدی گرانول معصوم، داروسازی ثامن، نوآوران داده سلامت پیشرو و اطلاع‌رسانی پیوند داده، آرسیس و اورتینو، مهندسی کاوندیش سیستم، زمهریر، و کیتوتک، شرکتهای ایرانی‌ای بودند که در این پاویون، محصولات و دستاوردهای خود را عرضه کردند.
هرچند تعداد شرکتهای ایرانی، که به‌طور رسمی در این نمایشگاه بزرگ حاضر شدند، به تعداد انگشتان دست بود و به‌هیچ‌وجه با پاویون کشورهای عربستان با پنجاه شرکت، پاکستان با چهل شرکت، و هند با پنجاه شرکت قابل مقایسه نبود، مشاهدة حاضران در نمایشگاه نشان می‌دهد نمایندگان بسیاری از شرکتهای حوزة سلامت ایران، که به‌دلیل مشکلاتی مانند تحریم و تبادلات مالی امکان حضور رسمی در این نمایشگاه را نداشتند، به‌عنوان بازدیدکننده، حضور پررنگی در عرب‌هلث داشتند و این فرصت را از دست ندادند.
دبیر ستاد توسعة اقتصاد دانش‌بنیان سلامت دربارة حضور شرکتهای ایرانی در عرب‌هلث گفت: «در نمایشگاه عرب‌هلث ۲۰۲۴، که پرمخاطب‌تر از سال‌های گذشته و با استقبال بی‌نظیر بازیگران و دست‌اندرکاران حوزة تجهیزات پزشکی برگزار شد، ده شرکت دانش‌بنیان از ایران حضور داشتند که با استقبال بسیار خوب بازدیدکنندگان مواجه شدند.»
مصطفی قانعی، دبیر ستاد توسعة اقتصاد دانش‌بنیان سلامت، دربارة فرصت‌هایی که این نمایشگاه برای جامعة پزشکی و سلامت فراهم می‌کند، گفت: «نمایشگاه عرب‌هلث فرصت بسیار خوبی برای مسئولان، فناوران، و تجار کشور است تا هم از آخرین فناوری‌های جهان باخبر شوند و هم اینکه بدانند تا چه حد با استفاده از این فناوری‌ها می‌توانند به سلامت جامعه کمک کنند.»
به‌گفتة قانعی، آشنایی شرکتهای ایرانی با پیشرفت‌های دنیا، در برنامه‌ریزی برای آینده مؤثر خواهد بود. دبیر ستاد توسعة اقتصاد دانش‌بنیان سلامت، عرب‌هلث ۲۰۲۴ را نسبت به ده سال پیش، بسیار پیشرفته‌تر ارزیابی کرد و گفت: «نمایشگاه ۲۰۲۴ عرب‌هلث رشد سریع و عجیبی داشته است و به نظر می‌رسد بزرگ‌ترین نمایشگاه در این حوزه در دنیا باشد.»
او تأکید کرد: «بر اساس بازدید صورت‌گرفته و بازخورد شرکتهای حاضر، سال آینده شاهد حضور تعداد بیشتری از شرکت‌ها خواهیم بود. این موضوع ظرفیت بسیار خوبی برای صادرات ایران و همکاری فناورانه فراهم می‌کند که لازمة آن سیاست‌گذاری دقیق و هدفمند است.»
قانعی خاطرنشان کرد: «در دنیا تغییراتی حاصل شده است که دیگر شرکتهای بزرگ تعیین‌کننده نیستند. در نمایشگاه عرب‌هلث شرکتهای رقیب آمده‌اند و تجار ما می‌توانند آن‌ها را شناسایی و فضایی برایشان ایجاد کنند تا کشور ما، که به‌دلیل تحریم‌ها مشکلاتی دارد، فرصت‌های بیشتری داشته باشد و منحصر به یک شرکت نباشد که بتواند به ایران فشار بیاورد.»
عرب‌هلث می‌تواند برای تولیدکنندگان الهام‌بخش باشد
حیدر محمدی، رئیس سازمان غذا و دارو، پس از بازدید از عرب‌هلث با حضور در پاویون ایران، دربارة این نمایشگاه گفت: «نمایشگاه عرب‌هلث امسال برای ما در دو بعد نقطة قوت بود. نخست، حضور شرکتهای ایرانی در این نمایشگاه بود که هرچند تعدادشان خیلی کم بود، ولی سرانجام توانستند پاویون کوچکی را راه‌اندازی و حضور پیدا کنند.» او حضور در عرب‌هلث را فرصتی برای حضور شرکتهای ایرانی دانست تا خودشان را معرفی کنند، داشته‌های جمهوری اسلامی را به‌نمایش بگذارند، و بازاریابی کنند.
او افزود: «از بعد دیگر، این فضا برای ما فرصتی است تا با دستاوردهای دنیا در این حوزه آشنا شویم؛ چراکه تمام شرکتهای بزرگ و فعال در حوزة سلامت در این نمایشگاه حاضر بودند. این فرصت خوبی است تا ذی‌نفعان و تولیدکنندگان ما در حوزة سلامت الهام بگیرند و محصولاتی را که ممکن است، در ایران تولید کنند. همچنین مدیران مراکز درمانی می‌توانند از آخرین فناوری‌های روز باخبر شوند و در مراکز درمانی خود برای کمک به سلامت مردم، از آن‌ها استفاده کنند.»
محمدی عرب‌هلث را فرصت مغتنمی برای سیاست‌گذاران و رگولاتور‌های حوزة سلامت دانست تا با دید کلان به این حوزه بنگرند؛ چراکه مجموعه‌های زیادی در این نمایشگاه حضور دارند و فضای مناسبی است تا با طبقه‌بندی‌های آن‌ها از نظر کیفیت، قیمت، و … از نزدیک آشنا شوند.»
عرب‌هلث فرصتی برای رونق صادرات تولیدکنندگان است
خسرو حیدری، مدیر «انجمن تجهیزات پزشکی مرآت»، نمایشگاه امسال عرب‌هلث را بسیار پرشور، پرجمعیت، و بسیار متنوع توصیف کرد و گفت: «هنگام بازدید از سالن‌‌های مختلف، مشخص بود همة بازدیدکنندگان، متخصصانی بودند که با هدف مشخص در این نمایشگاه شرکت کرده بودند. بیشتر بازدیدکنندگان این نمایشگاه یا مصرف‌کنندگان نهایی بودند که برای مراکز درمانی خود قصد خرید داشتند، یا از کشورهای مختلف برای دریافت نمایندگی آمده بودند، یا نمایندگان شرکتهای بزرگ بودند که در این نمایشگاه گرد هم آمده بودند.»
به‌گفتة او، در حاشیة نمایشگاه عرب‌هلث 2024، افزون بر بازدید از غرفه‌های نمایشگاه، نشست‌های مختلف جانبی و کنفرانس‌های تخصصی جانبی، هم در نمایشگاه و هم در هتل‌های مرتبط با شرکتهای مختلف، برگزار شد.
حیدری با اشاره به حضور کم‌رنگ ایران در این نمایشگاه گفت: «جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل شرایط تحریم، پاویونی با پرچم ایران نداشت، اما امسال با حمایت صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوق پژوهش و فناوری غیردولتی تجهیزات پزشکی و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری جایی در نظر گرفته شد و ده شرکت از حوزه‌های مختلف در این فضا حضور یافتند.»
او ابراز امیدوری که سال آینده دستگاه دیپلماسی کشور، وزارت بهداشت، و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تمهیداتی را در نظر بگیرند تا پاویون ایران در این نمایشگاه چند برابر شود و شرکتهای تولیدکننده و تأمین‌کنندة بیشتری بتوانند در عرب‌هلث غرفه داشته باشند. او تأکید کرد: «معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت بهداشت، و دولت باید از شرکت‌ها حمایت مالی کنند تا حضور در این نمایشگاه برای همکاران تسهیل شود؛ چراکه این نمایشگاه فرصت خوبی برای صادرات است.»
مدیر انجمن تجهیزات پزشکی مرآت تأکید کرد: «با ادامة روند فعلی در بخش تولید تجهیزات پزشکی و با وجود محدودیت‌های موجود، اگر صادرات رونق نگیرد و تولیدکنندگان به‌سمت صادرات نروند، بقا و حیاتشان با خطر مواجه می‌شود.»
عرب‌هلث فرصتی برای کاهش فشار تحریم‌هاست
عبدالرضا یعقوب‌زاده، مدیرعامل شرکت «پویندگان راه سعادت» و رئیس اتحادیة تولیدکنندگان و صادرکنندگان تجهیزات پزشکی نیز پس از بازید از نمایشگاه عرب‌هلث 2024، با بیان اینکه این نمایشگاه نسبت به بیست سال گذشته رشد چشمگیری داشته است، گفت: «اکنون عرب‌هلث با فاصلة بسیار زیادی، از نمایشگاه مدیکا دوسلدورف جلوتر است و امسال قابل مقایسه با مدیکا نیست.»
او دربارة دلایل ایجاد این فاصله ادامه داد: «عرب‌هلث در زمان و آب‌وهوای بهتری برگزار می‌شود. از سوی دیگر، دبی بندر آزاد است و رفت و آمد اجناس در آن راحت‌تر است. نکتة بسیار مهم بعدی این است که امارات کشوری توریستی است و ویزاگرفتن از آن آسان است، برخلاف آلمان که برای صدور ویزا سخت‌گیری می‌کند؛ تا جایی که سال گذشته برخی از غرفه‌داران با وجود پرداخت همة هزینه‌ها، به‌دلیل اینکه نتوانستند به‌موقع ویزا بگیرند، در نمایشگاه حضور نداشتند.»
یعقوب‌زاده افزون بر تأکید دربارة تأثیر زیرساخت‌های گردشگری دوبی در رونق این نمایشگاه افزود: «از سوی دیگر، تجارت فناوری در حال حرکت از غرب به‌سمت شرق، یعنی چین، هند، و حتی کشورهایی مانند برزیل است. همین موضوع موجب می‌شود نمایشگاه عرب‌هلث خیلی بزرگ‌تر شود و با دورنمایی که من می‌بینم، سال به سال این فاصله بیشتر خواهد شد.»
او توضیح داد: «شرکتهای شرقی دیگر همان شرکتهای بیست سال پیش نیستند. بسیاری از شرکتهای اروپایی و غربی را هم شرکتهای چینی خریده‌اند و اکنون مالکشان چینی است. این موضوع فرصتی را در اختیار کشور ما می‌گذارد که کمی از زیر فشار تحریم‌های ظالمانه، که بیشتر کشورهای غربی از آن تبعیت می‌کنند، بیرون بیاییم.»
عرب‌هلث فضایی برای جولان هوش مصنوعی
عرب‌هلث فرصتی است تا تمام فعالان حوزة سلامت آخرین دستاوردها و فناوری‌های خود را به‌نمایش عموم بگذارند. پس طبیعی است که هوش مصنوعی به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین موضوعات روز، بخش چشمگیری از این نمایشگاه را به‌خود اختصاص دهد.
در همین زمینه، شرکت سنگاپوری OTSAW از ربات چندمنظورة خدمات بیمارستانی Camello در این نمایشگاه رونمایی کرد. این ربات که با قیمت هفتاد هزار دلار عرضه شد، می‌تواند به‌جای سه کارمند تمام‌وقت مراقبت‌های بهداشتی کار کند و اموری مانند تحویل دارو، وعده‌های غذایی، لباس‌های شسته‌شده، ابزارهای جراحی، و همچنین دفع زباله‌های پزشکی را انجام دهد.
سازمان خدمات سلامت امارات (EHS) در نمایشگاه عرب‌هلث ۲۰۲۴، از پرستار مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی رونمایی کرد. این پرستار مجازی، که از فناوری متاورس استفاده می‌کند، وظایفی مانند تریاژ مبتنی بر هوش مصنوعی مولد و کمک به برنامه‌ریزی قرارهای ملاقات با بیماران را انجام می‌دهد. این پرستار مجازی بیش از ده هزار تشخیص و علائم را ذخیره می‌کند تا پاسخ‌دادن به پرسش‌های بیمار را تسهیل کند.
امارات همچنین ربات خون‌گیر را در این رویداد به‌نمایش گذاشت. این ربات خون‌گیر با استفاده از هوش مصنوعی و تصویربرداری مادون قرمز کار می‌کند. سازمان خدمات بهداشتی امارات از نوعی ربات خون‌گیر برای نخستین بار در منطقة منا استفاده می‌کند. شرکت ژاپنی الیمپوس هم در عرب‌هلث 2024 آخرین محصول خود، یعنی آندوسکوپی با هوش مصنوعی، را به‌نمایش گذاشت؛ پلتفرم تجسم جراحی VISERA ELITE III که چند حالت مشاهده را برای جراحی آندوسکوپی فراهم می‌کند و درمان‌های کم‌تهاجمی مانند کولکتومی لاپاروسکوپی و کوله سیستکتومی لاپاروسکوپیک را ممکن می‌سازد.
شرکت آمریکایی «اینووکسر»[2] هم از دستیار مبتنی بر هوش مصنوعی خود به‌نام InScribe رونمایی کرد. این فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی، مکالمات بین ارائه‌دهندگان خدمات درمانی و بیماران را در بخش‌هایی سرپایی رونویسی، تجزیه‌وتحلیل، خلاصه و کمک می‌کند که نتایج باکیفیت‌تری از نظر سلامت جمعیت، مدیریت ارتباط با مشتری، مشارکت بیمار، مراقبت مبتنی بر ارزش، و غیره حاصل شود.
تهیه‌وتنظیم: رویا کاکاوند
