گفتوگو با علی صابری، مدیر بازاریابی و فروش مجتمع صنایع شیمیایی دکتر مجللی؛
موانع و محدودیتهای دولتی، سد راه صادرات
«مجتمع صنایع شیمیایی دکتر مجللی» با داشتن 24 سال سابقه در تولید مواد شیمیایی خالص و فوقخالص، بزرگترین تولیدکنندة مواد شیمیایی آزمایشگاهی و دارویی در خاورمیانه است. محصولات این شرکت بیشتر شامل انواع مواد شیمیایی، واکنشگرها، حلالها و محلولهای استاندارد مورد استفاده در آزمایشگاهها و همچنین مواد واسطة مورد استفاده در صنایع داروسازی است.
در سال 1396، این شرکت ضمن پیادهسازی الزامات و دستورالعملهای شرایط خوب تولید ، موفق شد گواهینامة آن را برای تولید مواد شیمیایی گرید دارویی از سازمان غذا و داروی کشور دریافت کند. بدین ترتیب، این شرکت برای نخستین بار در کشور، برخی مواد شیمیایی مورد استفاده در صنایع دارویی را تحت گریدهای USP، BP و EP تولید کرده است که در دسترس کارخانههای داروسازی قرار گرفتند.
این شرکت در حال حاضر، افزون بر اینکه سهم چشمگیری از نیاز تولیدکنندگان داخلی را تأمین میکند، صادراتی هم به کشورهای همسایة ایران دارد که همراه با چالشهای جدی و موانع متعددی است؛ تاجاییکه به گفتة مدیر بازاریابی و فروش شرکت صنایع شیمیایی دارویی مجلل، شاید از هر ده باری که برای صادرات اقدام میکنند، یک بار موفق به این کار شوند. علی صابری بزرگترین چالش صادرات را در این حوزه، محدودیتها و موانع دولتی میداند.
او میگوید: «موانع و محدودیتهایی که دولت در زمینة صادرات و واردات ایجاد کرده است و مشکلات موجود در زمینة تخصیص ارز و محدودیتهایی که در گمرک وجود دارد، کار صادرات را بسیار مشکل میکند. اینکه تولیدکننده را مجبور میکنند در ازای کالایی که صادر کرده است، کالای دیگری وارد کند، مانعی قانونی است که سبب میشود، نتوانیم آنگونه که باید و شاید، در بازارهای منطقهای فعالیت کنیم.»
صابری تأکید میکند: «ما مدعی هستیم که دستکم در بازارهای منطقهای، حرفی برای گفتن داریم، اما قوانین محدودکننده، دستوپاگیر میشود و آنقدر رفتوآمدها و کاغذبازیها زیاد میشود که به قول معروف، عطایش را به لقایش میبخشیم.»
او در چنین شرایطی، محققشدن هدف صادراتی برنامة هفتم توسعه را کمی مشکل میداند و میافزاید: «رسیدن به چنین هدفی، نیازمند تصمیمات بزرگان دولتی و تدوین سیاستهای مورد نیاز است. اگر این سیاستها بهدرستی تدوین شود، شرکتها هم میتوانند در این جریان حرکت کنند، اما اگر سیاستها به درستی تعیین نشوند، شرکتها هم نمیتوانند در مسیر صحیح حرکت کنند.»
صابری تأکید میکند: «این سیاستها مانند ریل قطار است. اگر این ریل در مسیر مناسب کار گذاشته شده باشد و زیرساخت درست داشته باشد، هر قطاری و با هر سرعتی، میتواند حرکت کند و به مقصد برسد، اما اگر زیرساختها درست ایجاد نشده باشند، ریل خوب تعبیه نشده باشد و خاک توانایی نگهداشتن ریل را نداشته باشد، حتی یک واگن خالی هم به مقصد نخواهد رسید.»
او یکی از راهحلهای این موضوع را تثبیت شرایط سیاسی کشور میداند و میافزاید: «هنگامی که سیاستهای کشور حالت عدم قطعیت دارد، اقتصاد نیز متأثر از همان عدم قطعیت است. در حال حاضر، مراودات خارج از کشور تحتتأثیر همین شرایط عدم قطعیت قرار دارد. اگر میخواهیم این مشکل حل شود، باید کار را از سرچشمه شروع کنیم. سیاستگذاران ما باید سیاستگذاریهای درست انجام دهند تا پیرو آن، اقتصاد، تجارت و کسبوکارهایمان هم بتوانند پیش بروند؛ چراکه اکنون، تبادلات ما یکطرفه است. ما میخواهیم و آنها نمیخواهند.»
تزلزل در تامین مواد شیمیایی دارویی بهسبب بیصداقتی حاکم بر بازار
علی صابری، مدیر بازاریابی و فروش مجتمع صنایع شیمیایی دکتر مجللی، دربارة فعالیت این شرکت میگوید: «در حال حاضر، ما در سطح آزمایشگاهی و پزشکی فعالیت میکنیم و هنوز فعالیتِ در سطح صنعتی، به معنای تولید با تناژ بالا را شروع نکردهایم، اما شاید در آینده به این مرحله هم وارد شویم.»
او محدودیت واردات را از مهمترین چالشهای حوزة تولید مواد دارویی و شیمیایی عنوان میکند و میگوید: «در زمینة تولید، محدودیتهای واردات مواد اولیه نهتنها برای ما، بلکه برای تمام صنعت بازرگانی اذیتکننده است.»
مدیر بازاریابی و فروش مجتمع صنایع شیمیایی دکتر مجللی، یکی دیگر از چالشهای حوزة مواد دارویی و شیمیایی را ورود افراد و شرکتهایی میداند که در زمینة تولید این مواد، علم و دانش کافی و لازم را ندارند.
او میگوید: «بسیاری اوقات، کسانی وارد این عرصه میشوند که علم و اشراف لازم به کار را ندارند و فقط چون این بازار پرتقاضاست، آمدهاند که کسب درآمد کنند. همین افراد با عملکرد منفی خود، که ناشی از دانش ناچیز است، اعتماد مشتری را کم و بازار را متزلزل میکنند.»
صابری میافزاید: «در چنین فضایی، همه با شک و تردید به محصولات موجود در بازار نگاه میکنند. دیگر مشتری بهراحتی به شما و تولیدات شرکتتان اعتماد نمیکند و نمیتوانید محصولاتتان را آسوده در بازار عرضه کنید.»
او مثال میزند: «بسیاری از شرکتهای فعال در این حوزه، مدعیاند که محصولات برند اول دنیا را عرضه میکنند، درحالیکه ایران تحریم است و این برندها بهراحتی به کشور وارد نمیشوند و اگر هم بشوند، قیمت تمامشدة آنها بسیار زیاد است که با محصولات ما قابل رقابت نخواهد بود. در چنین شرایطی، محصولاتی با نام برند اول دنیا، با قیمت بسیار کم، در بازار به فروش میرود. بیصداقتیای که در این نوع رفتار حاکم است، یکی از چالشهای بزرگ کار ماست.» مدیر بازاریابی و فروش مجتمع صنایع شیمیایی دکتر مجللی، راه اصلاح این شرایط را مجموعهای از راهحلها میداند که باید همزمان توسط بخش خصوصی و دولتی انجام شود.
او میگوید: «دولت با توجه به نقشش در زمینة واردات و کنترل، قطعاً میتواند سهم بزرگی در این زمینه داشته باشد. اتحادیهها و انجمنهای صنفی هم در این زمینه نقش مهمی دارند؛ همچنان که یقیناً تولیدکنندگان مختلف هم در این زمینه نقش دارند. بنابراین، همه این بخشها باید مجموعهای از کارها را انجام دهند، تا این بازار به حالت سلامت برسد.»